Sobór Trydencki (1551) naucza: „Odnośnie do korzystania z tego świętego sakramentu ojcowie nasi słusznie i mądrze rozróżnili trzy sposoby jego przyjmowania. Uczyli, że: jedni przyjmują go tylko sakramentalnie, jak grzesznicy; inni tylko duchowo, mianowicie ci, którzy w pragnieniu spożywając ów podawany niebiański chleb – żywą «wiarą, która działa przez miłość»– odczuwają jego owoc i pożytek; inni wreszcie przyjmują go zarówno sakramentalnie, jak i duchowo” (Sobór Trydencki, Dekret o Najświętszym Sakramencie Eucharystii, r. 8).
Należy uczestniczyć w liturgii, słuchając i odpowiadając, biorąc udział w śpiewach. Trzeba odłożyć wtedy na bok wszystkie inne sprawy. W czasie udzielania Komunii św. trzeba wzbudzić w sobie pragnienie przyjęcia Jezusa Eucharystycznego i sakramentalnego zjednoczenia z Nim. Można wypowiedź słowa modlitwy, na przykład proponowanej poniżej, a także przedłużyć Komunię duchową na czas dziękczynienia po Mszy św., odmawiając inne modlitwy, zwłaszcza Akty uwielbienia czy Litanię do Serca Pana Jezusa.
W sytuacji, gdy nie ma możliwości przyjęcia Komunii św. poprzez spożycie Ciała/Krwi Pańskiej, można wzbudzić pragnienie przyjęcia Komunii i powiedzieć o nim Bogu w dowolnej formie, prosząc o sakramentalne zjednoczenie z Chrystusem. Skutkuje to faktycznym przyjęciem łaski Najświętszego Sakramentu. Poza transmisją Mszy św.warto zacząć od aktu pokuty, rozważenia czytań z dnia, a przed aktem Komunii duchowej odmówić modlitwę Pańską oraz „Panie, nie jestem godzien…”.
Modlitwa Komunii duchowej według Papieża Franciszka
Kładę się u Twych stóp, o mój Jezu, i ofiarowuję Ci moje skruszone serce, uniżone w swojej nicości i Twojej świętej obecności. Adoruję Cię w sakramencie Twej miłości, niewysłowionej Eucharystii. Pragnę przyjąć Ciebie w tym ubogim przybytku, jaki oferuje Ci mój umysł. Czekając na radość z sakramentalnej komunii, pragnę przyjąć Cię w duchu. Przyjdź do mnie, O mój Jezu, kiedy ja, ze swojej strony, przychodzę do Ciebie! Niech Twoja miłość ogarnie moje całe jestestwo w życiu i śmierci. Wierzę w Ciebie, Tobie ufam, Ciebie miłuję. Amen.